Financieel toezicht
Het interbestuurlijk toezicht kent 2 varianten:

• Het financieel toezicht (specifiek toezicht) op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen, en het
• Generiek toezicht op de wettelijke taakuitvoering door gemeenten en waterschappen.

Via het financieel toezicht bevorderen GS een gezond en evenwichtig financieel beleid bij gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. Voorkomen moet worden dat gemeenten en regelingen afhankelijk worden van extra financiële steun van andere overheden, bijvoorbeeld door het aanvragen van steun ingevolge artikel 12 van de Financiële verhoudingswet. GS kunnen zo nodig gemeenten onder preventief toezicht plaatsen.
Financieel toezicht op gemeenten
In 2018 zijn van de 48 Noord-Hollandse gemeenten bij 27 gemeenten de financiële positie en het financieel proces volledig geanalyseerd onder het repressieve toezichtregime (56 %). Voor 2 gemeenten gold het preventieve toezichtregime op basis van de Wet Arhi (vanwege aanstaande fusie). Ook deze gemeenten zijn volledig geanalyseerd (4 %). Bij 19 gemeenten kon worden volstaan met een beperkte analyse vanwege hun goede prestaties in de afgelopen jaren (40%). Hiervan zijn er 16 afgehandeld (33%). De drie in 2018 niet beoordeelde gemeenten zullen in het eerste kwartaal van 2019 beoordeeld worden.
Financieel toezicht op gemeenschappelijke regelingen
In 2018 kende Noord-Holland 41 gemeenschappelijke regelingen die onder de werking van het financiële toezicht vielen. Daarvan zijn er 37 beoordeeld.
GS kunnen in het kader van generiek toezicht als interbestuurlijk toezichthouder ingrijpen wanneer een gemeente of waterschap de wettelijke taken (met uitzondering van de wettelijke taken binnen het sociaal domein) niet goed uitvoert. Dat gebeurt dan via in de plaats stelling bij taakverwaarlozing of door schorsing/vernietiging van een besluit.
Zo’n interventie wordt voorafgegaan door een bestuurlijk traject. Dit bestuurlijk traject verloopt volgens de ‘interventieladder’ die verschillende fasen kent, waaronder:
-   signaleren
-   informatie opvragen
-   een bestuurlijk gesprek en
-   de vooraankondiging van een maatregel.
De interventieladder is niet dwingend. GS beslissen zelf in welk tempo de treden worden doorlopen.
In het IBT-beleid 2018-2021 hebben GS de volgende domeinen als risicodomeinen aangewezen: financieel toezicht, omgeving, archief en informatiebeheer en de huisvesting van verblijfsgerechtigden. De aanwijzing houdt in dat de prestaties van de gemeenten op deze domeinen aan de hand van de beschikbare informatie jaarlijks worden beoordeeld door GS.
Resultaten:

• 100% van de gemeenten en waterschappen zijn beoordeeld op hun prestaties ten aanzien van de medebewindstaken op de risicodomeinen en hebben een brief ontvangen over dit oordeel.
• Het Uitvoeringsplan 2018/2019 is door GS vastgesteld (hyperlink naar website).
• Er zijn 3 themaonderzoeken en praktijktoetsen gestart, te weten:

• Constructieve veiligheid zwembaden.
• Illegaal gebruik/illegale bewoning recreatiewoningen.
• Brandveiligheid in zorginstellingen.

• De oordelen over de taakuitvoering door gemeenten 2017 zijn medio 2018 gepubliceerd op de interactieve kaart de provinciale website.

• Op het gebied van toezicht en handhaving omgevingsrecht is 1 interventie uit het verleden ambtelijk en bestuurlijk gemonitord.
• Er zijn 3 interventies (2 op ambtelijk niveau en 1 op bestuurlijk niveau) geweest in het kader van archieftoezicht en
• Er hebben 15 gesprekken op ambtelijk niveau en 17 gesprekken op bestuurlijk niveau plaatsgevonden met gemeenten die substantieel achterlopen in de tijdige huisvesting van verblijfsgerechtigden.